Türkiye'den 21 Ülke ile Sta Girişimi
Türkiye, ihracatını artırma adına pek çok ülke ile yatırımı ve ticareti kolay kılan anlaşmalar yapıyor. Bunların içinde alım satımlarda tarife ve tarife dışı engelleri kaldıran serbest ticaret anlaşmaları (STA) da yer alıyor. Gelinen aşamada 19 ülke ile STA akdeden Türkiye, anlaşma için Libya, Kamerun, Kanada'nın aralarında bulunduğu 21 ülke ve 5 ülke grubu ile görüşmeler yürütüyor.
Gümrük Birliği üyeleri Avrupa Birliği (AB)'nin ortak ticaret ilkelerine tabi. Türkiye, bu üyelerden biri olarak üçüncü ülkelere ithalat ve ihracatta AB'nin tercihli ticaret anlayışını uyguluyor. Ayrıca Avrupa'nın STA ortakları ile menfaate dayalı anlaşmalar parafe ediyor. Birlik, tarafların ticaretinde gümrük vergi ve miktar sınırlamaları gibi tedbirlerin kaldırıldığı; üçüncü ülkelere ortak gümrük tarifesinin uygulandığı bir ekonomik model. Malın özgür dolaşımını temel alan ekonomik modelde, taraflarca ortak ticaret ile ortak rekabet ilkelerinin konulup uygulanması gerekiyor. STA'da ise tarafların ticarette malların tercihli rejimden yararlanmaları orijine göre oluyor. Burada ortak ticaret ile ortak rekabet ilkelerine uyma mecburiyeti bulunmadığı gibi Gümrük Birliği üyeleri üçüncü ülkelere karşı kendi gümrük tarifelerini uyguluyor. STA, Türkiye'nin bölge ülkelere ihracatını ve uluslararası rekabet gücünü artırması bakımından önemli görülüyor.
EFTA'nın yanı sıra İsrail, Makedonya, Hırvatistan, Bosna ve Hersek, Filistin, Tunus, Fas, Suriye, Mısır, Arnavutluk, Gürcistan, Karadağ, Sırbistan, Şili, Ürdün, Lübnan, Morityus ve Güney Kore ile STA'sı olan Türkiye, bu ülkelere ticaretini önemli ölçüde artırıyor. Siyasi gerilimlerden dolayı Suriye ile akdedilen anlaşma 2011'de askıya alınırken; Lübnan, Morityus ve Güney Kore ile yapılan STA, iç onayların tamamlanmasının ardından yürürlüğe girecek.
Şu aralar STA için görüşme yapılan 21 ülke söz konusu. Bu ülkeler Ukrayna, Libya, Seyşeller, Kamerun, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Cezayir, Meksika, Malezya, Ekvator, Moldova, Güney Afrika Cumhuriyeti, Kolombiya, Faroe Adaları, Endonezya, Peru, Hindistan, Japonya, Vietnam, Kosova, Kanada ile Gana'dan oluşuyor. 5 ülke grubu (Körfez İşbirliği Konseyi, MERCOSUR, ASEAN, Orta Amerika Topluluğu, CARIFORUM) ile de temaslar devam ediyor. AB ile STA'sı olup da halen Türkiye ile anlaşmayan ülkelerin başında Meksika, Güney Afrika Cumhuriyeti, Cezayir geliyor.
Türkiye, AB'nin tercihli rejimlerini mühim görüyor ve devreye alıyor. Bu proses, Türkiye-AB Gümrük Birliği kapsamında yükümlülüğün yerine getirilmesi adına önem arz ediyor. Ayrıca büyük koruma oranları ile kendi piyasalarını koruyan ülkelere Türkiye, dar marjlı Ortak Gümrük Tarifesi uygulayarak getiri vaat ediyor.
TÜRKİYE, STA ÜLKELERİ İLE TİCARETTE FAZLA VERİYOR
Ekonomi Bakanlığı verilerine göre Türkiye'nin STA ülkeleri ile dış ticaretinin artış oranı, genel dış ticaretin artış oranını aşıyor. 2000-2011 döneminde genel dış ticarette artış oranı yüzde 357 olurken, STA ülkeleri ile dış ticaretin artış oranı yüzde 413'ü buldu. Bunlar ile ticaret 2000'de 4,9 milyar dolardı, 2011'de ise 25,8 milyar dolara dayandı.
2000-2011 döneminde Türkiye'nin genel ihracat artış oranı yüzde 386 idi, STA ortaklarına ihracatın artış oranı da yüzde 508'e geldi. Bunlara ihracat 2000 'de 2,1 milyar dolardı, 2011'de 13,6 milyar doları gördü. Genel ithalat artış oranı yüzde 342'ye tekabül etti, STA ülkelerinden ithalatının artış oranı yüzde 338 çıktı. Anılan ülkelerden yapılan ithalat 2000'de 2,7 milyar dolardı, 2011'de 12,2 milyar dolara geldi. Türkiye, 16 STA ortağına 13,6 milyar dolar tutarında ürün ihraç etti. Buna mukabil 12,2 milyar tutarında ithalat yaparak ticaret fazlası verdi. Serbest ticaret anlaşmaları bulunan ülkeler ile ticaret ihracatın yüzde 10,1'ini, ithalatın ise yüzde 5,1'ini teşkil ediyor.
Öte yandan 2010-2011 verileri incelendiğinde, en büyük ihracat artışı Şili, Fas ve Gürcistan'a kaydedildi. 2011 ihracatında ilk 40 ülke içinde anlaşma yapılan 6 ülke (Mısır, EFTA, Suriye, Fas, İsrail ve Gürcistan) bulunuyor.
STA'LAR MÜTEAHHİTLİK YATIRIMLARINI DA TETİKLEDİ
Serbest ticaret anlaşmaları, ülke dışı müteahhitlik yatırımlarını da tetikledi. Anlaşmalar ile bu alanda maliyetler indi, proje adedi arttı. Taahhüt firmaları, Ortadoğu ve Afrika yatırımlarını katladı.
Türkiye, ihracatını artırma adına pek çok ülke ile yatırımı ve ticareti kolay kılan anlaşmalar yapıyor. Bunların içinde alım satımlarda tarife ve tarife dışı engelleri kaldıran serbest ticaret anlaşmaları (STA) da yer alıyor. Gelinen aşamada 19 ülke ile STA akdeden Türkiye, anlaşma için Libya, Kamerun, Kanada'nın aralarında bulunduğu 21 ülke ve 5 ülke grubu ile görüşmeler yürütüyor.
Gümrük Birliği üyeleri Avrupa Birliği (AB)'nin ortak ticaret ilkelerine tabi. Türkiye, bu üyelerden biri olarak üçüncü ülkelere ithalat ve ihracatta AB'nin tercihli ticaret anlayışını uyguluyor. Ayrıca Avrupa'nın STA ortakları ile menfaate dayalı anlaşmalar parafe ediyor. Birlik, tarafların ticaretinde gümrük vergi ve miktar sınırlamaları gibi tedbirlerin kaldırıldığı; üçüncü ülkelere ortak gümrük tarifesinin uygulandığı bir ekonomik model. Malın özgür dolaşımını temel alan ekonomik modelde, taraflarca ortak ticaret ile ortak rekabet ilkelerinin konulup uygulanması gerekiyor. STA'da ise tarafların ticarette malların tercihli rejimden yararlanmaları orijine göre oluyor. Burada ortak ticaret ile ortak rekabet ilkelerine uyma mecburiyeti bulunmadığı gibi Gümrük Birliği üyeleri üçüncü ülkelere karşı kendi gümrük tarifelerini uyguluyor. STA, Türkiye'nin bölge ülkelere ihracatını ve uluslararası rekabet gücünü artırması bakımından önemli görülüyor.
EFTA'nın yanı sıra İsrail, Makedonya, Hırvatistan, Bosna ve Hersek, Filistin, Tunus, Fas, Suriye, Mısır, Arnavutluk, Gürcistan, Karadağ, Sırbistan, Şili, Ürdün, Lübnan, Morityus ve Güney Kore ile STA'sı olan Türkiye, bu ülkelere ticaretini önemli ölçüde artırıyor. Siyasi gerilimlerden dolayı Suriye ile akdedilen anlaşma 2011'de askıya alınırken; Lübnan, Morityus ve Güney Kore ile yapılan STA, iç onayların tamamlanmasının ardından yürürlüğe girecek.
Şu aralar STA için görüşme yapılan 21 ülke söz konusu. Bu ülkeler Ukrayna, Libya, Seyşeller, Kamerun, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Cezayir, Meksika, Malezya, Ekvator, Moldova, Güney Afrika Cumhuriyeti, Kolombiya, Faroe Adaları, Endonezya, Peru, Hindistan, Japonya, Vietnam, Kosova, Kanada ile Gana'dan oluşuyor. 5 ülke grubu (Körfez İşbirliği Konseyi, MERCOSUR, ASEAN, Orta Amerika Topluluğu, CARIFORUM) ile de temaslar devam ediyor. AB ile STA'sı olup da halen Türkiye ile anlaşmayan ülkelerin başında Meksika, Güney Afrika Cumhuriyeti, Cezayir geliyor.
Türkiye, AB'nin tercihli rejimlerini mühim görüyor ve devreye alıyor. Bu proses, Türkiye-AB Gümrük Birliği kapsamında yükümlülüğün yerine getirilmesi adına önem arz ediyor. Ayrıca büyük koruma oranları ile kendi piyasalarını koruyan ülkelere Türkiye, dar marjlı Ortak Gümrük Tarifesi uygulayarak getiri vaat ediyor.
TÜRKİYE, STA ÜLKELERİ İLE TİCARETTE FAZLA VERİYOR
Ekonomi Bakanlığı verilerine göre Türkiye'nin STA ülkeleri ile dış ticaretinin artış oranı, genel dış ticaretin artış oranını aşıyor. 2000-2011 döneminde genel dış ticarette artış oranı yüzde 357 olurken, STA ülkeleri ile dış ticaretin artış oranı yüzde 413'ü buldu. Bunlar ile ticaret 2000'de 4,9 milyar dolardı, 2011'de ise 25,8 milyar dolara dayandı.
2000-2011 döneminde Türkiye'nin genel ihracat artış oranı yüzde 386 idi, STA ortaklarına ihracatın artış oranı da yüzde 508'e geldi. Bunlara ihracat 2000 'de 2,1 milyar dolardı, 2011'de 13,6 milyar doları gördü. Genel ithalat artış oranı yüzde 342'ye tekabül etti, STA ülkelerinden ithalatının artış oranı yüzde 338 çıktı. Anılan ülkelerden yapılan ithalat 2000'de 2,7 milyar dolardı, 2011'de 12,2 milyar dolara geldi. Türkiye, 16 STA ortağına 13,6 milyar dolar tutarında ürün ihraç etti. Buna mukabil 12,2 milyar tutarında ithalat yaparak ticaret fazlası verdi. Serbest ticaret anlaşmaları bulunan ülkeler ile ticaret ihracatın yüzde 10,1'ini, ithalatın ise yüzde 5,1'ini teşkil ediyor.
Öte yandan 2010-2011 verileri incelendiğinde, en büyük ihracat artışı Şili, Fas ve Gürcistan'a kaydedildi. 2011 ihracatında ilk 40 ülke içinde anlaşma yapılan 6 ülke (Mısır, EFTA, Suriye, Fas, İsrail ve Gürcistan) bulunuyor.
STA'LAR MÜTEAHHİTLİK YATIRIMLARINI DA TETİKLEDİ
Serbest ticaret anlaşmaları, ülke dışı müteahhitlik yatırımlarını da tetikledi. Anlaşmalar ile bu alanda maliyetler indi, proje adedi arttı. Taahhüt firmaları, Ortadoğu ve Afrika yatırımlarını katladı.