Yatırım beklentisi 20 milyar $
YASED'in anketine göre, Türkiye'ye bu yıl uluslararası doğrudan yatırım girişinin 15-20 milyar dolar olması bekleniyor. Uluslararası yatırım alacak sektörler arasında enerji sektörü başı çekerken onu finansal hizmetler, sağlık, ve gıda-tarım izliyor.
İSTANBUL - Uluslararası Yatırımcılar Derneği'nin (YASED) üyeleri arasında gerçekleştirdiği 2013 yılı 1. Dönem Barometre Anket sonuçları açıklandı. Buna göre, katılımcıların yüzde 49'u, bu yıl uluslararası doğrudan yatırımların 15-20 milyar dolar arasında, yüzde 20'si 20-25 milyar dolar arasında, yüzde 27'si ise 15 milyar doların altında gerçekleşmesini bekliyor. Sonuçların açıklandığı toplantıda konuşan YASED Yönetim Kurulu Başkanvekili Adnan Nas, Türkiye'nin, borçluluk oranının ve kredi risk priminin düşük, reytinginin ise yükselmekte olmasının, bir fırsat döneminde olduğunu gösterdiğini söyledi. Nas, "Türkiye cari açıkla büyümeyi birlikte yürütebilirse, doğrudan yatırımda 20 milyar doları da aşarız" dedi.
Sonuçları açıklayan YASED Genel Sekreteri Özlem Özyiğit de "Hedeflerin 'büyük oranda' gerçekleştiğini görüyoruz. 2012 yılı ilk 6 ayını değerlendiren bir önceki anketimizle karşılaştırdığımızda hedeflerini büyük ölçüde tutturanların oranı arttı" dedi. İşte o anketin sonuçları:
Yabancılar hedefi tutturdu
YASED üyelerinin yüzde 59'unun ciro hedefi "büyük oranda" gerçekleşti. Bu ciro gerçekleşmelerinde "hedefin üstünde" diyen üyelerin oranı yüzde 24, "hedefin altında" diyenlerin oranı yüzde 17'de kaldı. Üretim tutarı açısından "hedef büyük oranda gerçekleşti" diyenlerin oranı yüzde 57, net karlılık açısından aynı cevabı verenlerin oranı yüzde 53 olarak belirlendi.
Yüzde 10 pazar payını tutturamadı
Pazar payı sorulduğunda katılımcıların yüzde 10'u hedefin altında kaldığını bildirdi. YASED üyelerinin yüzde 44'ü son altı aylık dönemde çalışan sayısının arttığını, yüzde 19'u ise azaldığını kaydetti. Önümüzdeki altı ayda çalışan sayısının artacağını beyan edenlerin oranı ise yüzde 38 oldu.
Büyüme sabit kalır
YASED üyelerinin yüzde 59'u, dünyada ekonomik büyümenin önümüzdeki altı ayda "sabit kalacağını", yüzde 29'u ise "yavaşlayacağını" düşündüğünü belirtti. Türkiye ekonomisine ilişkin değerlendirmede ise "hızlanacak"diyenlerin oranı yüzde 36, "yavaşlayacak" diyenlerin oranı ise yüzde 16 oldu.
Enflasyon aynı seviyede
Ankete göre, YASED üyeleri yüzde 56'lık bir payla Türkiye'de enflasyonun "aynı oranda kalacağını" tahmin etti. "Faizler sabit kalacak" diyenlerin oranı da yüzde 58 oldu. Katılımcılar, yüzde 60 oranla "döviz kurunun enflasyondan daha hızlı artacağını" düşündüğünü belirtti. Türkiye açısından değerlendirildiğinde olumlu bir tablonun ortaya çıktığı ankette, "Türkiye daha iyiye gidecek" diyenlerin oranı yüzde 57 oldu. YASED üyelerinin yüzde 13'ü aynı soruya "Türkiye daha kötüye gidecek" cevabını verdi.
Yatırımlarda enerji farkı
YASED üyelerinin yüzde 46'sı önümüzdeki dönemde "yeni yatırım yapmayı planladığını" belirtirken, yüzde 20'si ise "karar sürecinde" olduğunu vurguladı. 2013 yılında Türkiye'ye uluslararası doğrudan yatırım girişi tahminleri sorulan katılımcıların yüzde 49'u 15-20 milyar dolar arasında, yüzde 20'si 20-25 milyar dolar arasında ve yüzde 27'si ise 15 milyar dolardan az yanıtını verdi. YASED üyelerine göre önümüzdeki dönemde Türkiye'de uluslararası yatırım alacak sektörler arasında, Enerji, Finansal Hizmetler, Sağlık, Otomotiv ve yan sanayi, Hızlı Tüketim Malları / Gıda ve Tarım ile Bilgi İşlem Teknolojileri başı çekiyor.
Yabancılar siyasi dalgalanmalardan çekiniyor
Yatırımları en çok etkileyecek olumsuz gelişmelere ilişkin soruya YASED üyeleri, "yerel siyasi dalgalanma" ve "uluslararası piyasalarda yaşanan finansal krizin daha da derinleşmesi" şeklinde cevap verdi. Diğer etkenler ise yapısal reformların tamamlanamaması, hükümetin cari işlemler açığı/GSMH oranını düşürememesi, büyümenin sürdürülebilir olmaması ve AB müzakerelerinde yaşanacak tıkanıklıklar şeklinde dile getirildi. YASED üyeleri, Türkiye'de uluslararası yatırımların önündeki üç ana engeli ise geçtiğimiz anketler ile paralel olarak, hukuk güvenliğinin olmaması, ekonomik istikrarsızlık, vergi ve teşvik politikaları olarak sıraladı. YASED üyelerinin 2013 yılında bekledikleri en önemli 3 mevzuat değişikliği ise yeni Anayasa, yeni TTK ile ilgili ikincil düzenlemeler ve Gelir Vergisi Kanunu. Ankete göre, cari açığa yönelik politikaları yeterli bulanların oranı yüzde 21'de kalırken, YASED üyelerinin yüzde 48'i "Ek politikalar uygulanabilir" şeklinde cevapladı. YASED üyelerinin yüzde 87'si, şirketlerinin yeni Türk Ticaret Kanunu'na uyum sürecini tamamen ya da büyük ölçüde tamamladığını bildirdi.
Yatırımlarda en yüksek pay hizmetin
Toplantıda verilen bilgilere göre, 2005 yılına kadar yaklaşık 1-2 milyar dolar olan uluslararası doğrudan yabancı yatırım girişleri, Türkiye'nin AB'ye giriş sürecinin başlamasının da olumlu etkisiyle önemli bir artış kaydetti. 2007 yılında 22 milyar dolarla en yüksek seviyesine ulaşan yabancı yatırım, global ekonomik kriz nedeniyle bir miktar düşüş kaydetti. Ancak 2011 yılında tekrar yüzde 78'lik bir artışla 16.1 milyar dolar ulaştı. 2007 yılından bugüne kadar, hizmetler sektörü yüzde 58 payla girişlerin en fazla yaşandığı sektör oldu. Bu sektörü sırasıyla finansal hizmetler, perakende ve inşaat izledi. Sanayi sektörünün ana faaliyet alanlarından olan imalat sektörü ise toplam girişlerin yüzde 26'sını oluşturdu. Bu kapsamda olan enerji sektörü de yüzde 15 pay aldı. Türkiye'ye uluslararası doğrudan yabancı yatırım girişlerine bölgesel olarak bakıldığında, Avrupa ülkeleri yüzde 76 pay aldı. Avrupa'yı, Ortadoğu ve Körfez ülkelerinin yer aldığı Asya Bölgesi yüzde 12.2, Amerika yüzde 11.6 pay ile takip etti. Türkiye'ye en fazla uluslararası doğrudan yatırım girişini sağlayan ülkeler ise Hollanda, ABD, Avusturya, Lüksemburg ve İngiltere oldu.
YASED'in anketine göre, Türkiye'ye bu yıl uluslararası doğrudan yatırım girişinin 15-20 milyar dolar olması bekleniyor. Uluslararası yatırım alacak sektörler arasında enerji sektörü başı çekerken onu finansal hizmetler, sağlık, ve gıda-tarım izliyor.
İSTANBUL - Uluslararası Yatırımcılar Derneği'nin (YASED) üyeleri arasında gerçekleştirdiği 2013 yılı 1. Dönem Barometre Anket sonuçları açıklandı. Buna göre, katılımcıların yüzde 49'u, bu yıl uluslararası doğrudan yatırımların 15-20 milyar dolar arasında, yüzde 20'si 20-25 milyar dolar arasında, yüzde 27'si ise 15 milyar doların altında gerçekleşmesini bekliyor. Sonuçların açıklandığı toplantıda konuşan YASED Yönetim Kurulu Başkanvekili Adnan Nas, Türkiye'nin, borçluluk oranının ve kredi risk priminin düşük, reytinginin ise yükselmekte olmasının, bir fırsat döneminde olduğunu gösterdiğini söyledi. Nas, "Türkiye cari açıkla büyümeyi birlikte yürütebilirse, doğrudan yatırımda 20 milyar doları da aşarız" dedi.
Sonuçları açıklayan YASED Genel Sekreteri Özlem Özyiğit de "Hedeflerin 'büyük oranda' gerçekleştiğini görüyoruz. 2012 yılı ilk 6 ayını değerlendiren bir önceki anketimizle karşılaştırdığımızda hedeflerini büyük ölçüde tutturanların oranı arttı" dedi. İşte o anketin sonuçları:
Yabancılar hedefi tutturdu
YASED üyelerinin yüzde 59'unun ciro hedefi "büyük oranda" gerçekleşti. Bu ciro gerçekleşmelerinde "hedefin üstünde" diyen üyelerin oranı yüzde 24, "hedefin altında" diyenlerin oranı yüzde 17'de kaldı. Üretim tutarı açısından "hedef büyük oranda gerçekleşti" diyenlerin oranı yüzde 57, net karlılık açısından aynı cevabı verenlerin oranı yüzde 53 olarak belirlendi.
Yüzde 10 pazar payını tutturamadı
Pazar payı sorulduğunda katılımcıların yüzde 10'u hedefin altında kaldığını bildirdi. YASED üyelerinin yüzde 44'ü son altı aylık dönemde çalışan sayısının arttığını, yüzde 19'u ise azaldığını kaydetti. Önümüzdeki altı ayda çalışan sayısının artacağını beyan edenlerin oranı ise yüzde 38 oldu.
Büyüme sabit kalır
YASED üyelerinin yüzde 59'u, dünyada ekonomik büyümenin önümüzdeki altı ayda "sabit kalacağını", yüzde 29'u ise "yavaşlayacağını" düşündüğünü belirtti. Türkiye ekonomisine ilişkin değerlendirmede ise "hızlanacak"diyenlerin oranı yüzde 36, "yavaşlayacak" diyenlerin oranı ise yüzde 16 oldu.
Enflasyon aynı seviyede
Ankete göre, YASED üyeleri yüzde 56'lık bir payla Türkiye'de enflasyonun "aynı oranda kalacağını" tahmin etti. "Faizler sabit kalacak" diyenlerin oranı da yüzde 58 oldu. Katılımcılar, yüzde 60 oranla "döviz kurunun enflasyondan daha hızlı artacağını" düşündüğünü belirtti. Türkiye açısından değerlendirildiğinde olumlu bir tablonun ortaya çıktığı ankette, "Türkiye daha iyiye gidecek" diyenlerin oranı yüzde 57 oldu. YASED üyelerinin yüzde 13'ü aynı soruya "Türkiye daha kötüye gidecek" cevabını verdi.
Yatırımlarda enerji farkı
YASED üyelerinin yüzde 46'sı önümüzdeki dönemde "yeni yatırım yapmayı planladığını" belirtirken, yüzde 20'si ise "karar sürecinde" olduğunu vurguladı. 2013 yılında Türkiye'ye uluslararası doğrudan yatırım girişi tahminleri sorulan katılımcıların yüzde 49'u 15-20 milyar dolar arasında, yüzde 20'si 20-25 milyar dolar arasında ve yüzde 27'si ise 15 milyar dolardan az yanıtını verdi. YASED üyelerine göre önümüzdeki dönemde Türkiye'de uluslararası yatırım alacak sektörler arasında, Enerji, Finansal Hizmetler, Sağlık, Otomotiv ve yan sanayi, Hızlı Tüketim Malları / Gıda ve Tarım ile Bilgi İşlem Teknolojileri başı çekiyor.
Yabancılar siyasi dalgalanmalardan çekiniyor
Yatırımları en çok etkileyecek olumsuz gelişmelere ilişkin soruya YASED üyeleri, "yerel siyasi dalgalanma" ve "uluslararası piyasalarda yaşanan finansal krizin daha da derinleşmesi" şeklinde cevap verdi. Diğer etkenler ise yapısal reformların tamamlanamaması, hükümetin cari işlemler açığı/GSMH oranını düşürememesi, büyümenin sürdürülebilir olmaması ve AB müzakerelerinde yaşanacak tıkanıklıklar şeklinde dile getirildi. YASED üyeleri, Türkiye'de uluslararası yatırımların önündeki üç ana engeli ise geçtiğimiz anketler ile paralel olarak, hukuk güvenliğinin olmaması, ekonomik istikrarsızlık, vergi ve teşvik politikaları olarak sıraladı. YASED üyelerinin 2013 yılında bekledikleri en önemli 3 mevzuat değişikliği ise yeni Anayasa, yeni TTK ile ilgili ikincil düzenlemeler ve Gelir Vergisi Kanunu. Ankete göre, cari açığa yönelik politikaları yeterli bulanların oranı yüzde 21'de kalırken, YASED üyelerinin yüzde 48'i "Ek politikalar uygulanabilir" şeklinde cevapladı. YASED üyelerinin yüzde 87'si, şirketlerinin yeni Türk Ticaret Kanunu'na uyum sürecini tamamen ya da büyük ölçüde tamamladığını bildirdi.
Yatırımlarda en yüksek pay hizmetin
Toplantıda verilen bilgilere göre, 2005 yılına kadar yaklaşık 1-2 milyar dolar olan uluslararası doğrudan yabancı yatırım girişleri, Türkiye'nin AB'ye giriş sürecinin başlamasının da olumlu etkisiyle önemli bir artış kaydetti. 2007 yılında 22 milyar dolarla en yüksek seviyesine ulaşan yabancı yatırım, global ekonomik kriz nedeniyle bir miktar düşüş kaydetti. Ancak 2011 yılında tekrar yüzde 78'lik bir artışla 16.1 milyar dolar ulaştı. 2007 yılından bugüne kadar, hizmetler sektörü yüzde 58 payla girişlerin en fazla yaşandığı sektör oldu. Bu sektörü sırasıyla finansal hizmetler, perakende ve inşaat izledi. Sanayi sektörünün ana faaliyet alanlarından olan imalat sektörü ise toplam girişlerin yüzde 26'sını oluşturdu. Bu kapsamda olan enerji sektörü de yüzde 15 pay aldı. Türkiye'ye uluslararası doğrudan yabancı yatırım girişlerine bölgesel olarak bakıldığında, Avrupa ülkeleri yüzde 76 pay aldı. Avrupa'yı, Ortadoğu ve Körfez ülkelerinin yer aldığı Asya Bölgesi yüzde 12.2, Amerika yüzde 11.6 pay ile takip etti. Türkiye'ye en fazla uluslararası doğrudan yatırım girişini sağlayan ülkeler ise Hollanda, ABD, Avusturya, Lüksemburg ve İngiltere oldu.